Het kabinet wil druk op studenten verlagen door het bindend studieadvies (BSA) af te schaffen. Dat zijn het minimaal aantal studiepunten dat je in het eerste jaar van een studie moet halen, zodat je verder mag naar je volgende jaar. Docenten zijn kritisch en vinden het bindend studieadvies juist goed om te zien of studenten het niveau wel aankunnen.
We weten niet dat ons brein is gehackt’, sprak acteur Victor Löw afgelopen maandag dreigend bij DWDD, waar hij met zijn collega’s van De Verleiders hun voorstelling #niksteverbergen zat te promoten. Ik had natuurlijk meteen door dat het hier een geniale sketch betrof maar begon toch een beetje paniekerig aan mijn hoofd te voelen; zou het echt zijn gevuld met nullen en enen?
Vijf minuten later (superverdacht) kwam er een mailtje binnen van een collega die me een stuk uit de Frankfurter Allgemeine Zeitung doorstuurde. Het ging om de ‘Stavanger-verklaring’. Stavanger is een stad in Noorwegen. Afgelopen oktober werd daar de slotconferentie gehouden van het Europese leesnetwerk E-READ (Evolution of Reading in the Age of Digitisation), bestaand uit 130 wetenschappers uit verschillende disciplines, onder wie de Leidse hoogleraar boekgeschiedenis Adriaan van der Weel. Vier jaar lang hebben ze onderzoek gedaan naar de invloed van digitalisering op het lezen, onder ruim 170 duizend lezers in heel Europa, en nu zijn ze klaar.
Wat blijkt: scherm en papier zijn niet gelijkwaardig als het gaat om het overbrengen van informatie. Lange en informatieve teksten worden via papier beter begrepen dan via een scherm, en ze beklijven ook langer. Dat verschil heeft te maken met onze ‘belichaamde cognitie’: bij alles wat we leren is ons hele fysieke lichaam betrokken. Verder kwam uit het metaonderzoek naar voren dat het lezen van langere teksten ‘van onschatbare waarde is voor cognitieve taken als concentratie, woordenschatopbouw en geheugen.’ Leve het papieren boek!
Andere onderzoeksuitkomst: schermlezers hebben ‘meer vertrouwen in hun begripsvermogen’ dan papierlezers. Ze overschatten zichzelf. Gevolg is dat schermlezers minder aandacht hebben voor de inhoud van wat ze lezen. Je zoekt iets op, vlooit er doorheen en denkt te snel dat je het snapt. Zo hebben De Verleiders hun voorstelling ook voorbereid, zei Tom de Ket bij DWDD; alles op internet opgezocht.
Dus toen de volgende dag bleek dat het DWDD-optreden toch géén geniale sketch was, verbaasde me dat niks. Schermlezers! Menen na een halve minuut dat ze weten hoe het zit en maken er vervolgens een zootje van. Acteurs mogen dat; maar dat ook in het onderwijs meer van schermen wordt gelezen dan van papier is in het licht van dit onderzoek toch vrij zorgelijk. De Onderwijsraad heeft overigens nog niet op de Stavanger-verklaring gereageerd.
Wie meer wil weten: op ereadcost.eu staat het volledige verslag. Wel even uitprinten.
